Preventie & Aanpak
Om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en aan te pakken zal je als organisatie op drie niveaus moeten reflecteren, sturen en veranderen. Dat zijn de drie pilaren van cultuurverandering:
De omgangscultuur – Het geheel van patronen van gedrag, normen, waarden en beelden die binnen een bepaalde groep gedeeld worden
De organisatiestructuur – De wijze waarop de organisatie is ingericht en overige afspraken of werkwijzen die risicofactoren zijn voor het SGOG in de organisatie.
Het ondersteunend systeem – Het geheel van maatregelen gericht op de preventie en aanpak van SGOG, zoals een goede opvolging van meldingen.
Cultuurverandering vraagt om een aanpak van elk van deze drie pilaren, een integrale strategie. Elk van deze drie pilaren moet stevig staan om de preventie en aanpak van seksueel grensoverschrijdend gedrag op orde te hebben. Op deze pagina vind je meer informatie over de drie pilaren voor cultuurverandering, om SGOG goed te kunnen voorkomen en aanpakken.
Drie pilaren van cultuurverandering
Omgangscultuur
Een veilige omgangscultuur is de basis voor het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dat vraagt om het stimuleren van positief gedrag én het voeren van open gesprekken binnen de organisatie. Leidinggevenden spelen hierbij een belangrijke voorbeeldrol, net als collega’s die elkaar aanspreken.
Hier vind je hoe je een veilige omgangscultuur kunt bevorderen door positief gedrag te stimuleren en het gesprek aan te gaan. Er worden zeven typen interventies genoemd, van trainingen tot teamgesprekken. Ook vind je tips voor het leiden van gesprekken en het omgaan met groepsdynamiek, hiërarchie en verschillen in opvattingen.
Organisatiestructuur
De structuur van je organisatie heeft invloed op het risico op SGOG. Denk aan machtsverhoudingen, hiërarchie, onzekere posities of werkcontexten zonder toezicht. Door kritisch naar deze factoren te kijken en maatregelen te nemen, kun je grensoverschrijdend gedrag voorkomen.
Hier vind je welke risico’s in de organisatiestructuur bijdragen aan SGOG en hoe je die risico’s verkleint. Je vindt concrete maatregelen voor o.a. het beperken van machtsmisbruik, vergroten van inclusie, verbeteren van toezicht, én het aanpakken van werkdruk. Zo versterk je sociale veiligheid op een structureel niveau.
Ondersteunend systeem
Een goed ondersteunend systeem helpt meldingen van SGOG zorgvuldig, deskundig en veilig op te volgen. Denk aan vertrouwenspersonen, meldpunten, klachtenprocedures en een besluitvormingsstructuur zoals een beslistafel. Dit vergroot het vertrouwen van medewerkers en maakt SGOG bespreekbaar.
Hier vind je hoe je als organisatie een stevig ondersteunend systeem inricht, inclusief de rollen van vertrouwenspersonen, HR, juristen en toezichthouders. De pagina beschrijft ook hoe je een meldprotocol en gedragscode opstelt, en hoe medewerkers, leidinggevenden en toezichthouders hun rol goed kunnen vervullen.